Ανακοίνωση διαζυγίου: Συμβουλές προς τους γονείς
Γράφει η επιστημονική ομάδα της Συμβουλευτικής Γραμμής 115 25 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί»
Το διαζύγιο συχνά είναι μια επίπονη, χρονοβόρα και συναισθηματικά έντονη διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει συγκρούσεις μεταξύ των γονέων. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας αναδύονται πολλά συναισθήματα όπως ματαίωση, θυμός, λύπη, ενοχές, ντροπή, ανασφάλεια.
Οι γονείς συχνά προσπαθούν να κρύψουν τη δυσκολία στην συζυγική τους σχέση από τα παιδιά το οποίο όμως συμβαίνει κάτω από πολύ ιδιαίτερες συνθήκες που προκαλούν ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση και δυσκολία στα παιδιά. Υπό αυτό το πρίσμα, οι γονείς οφείλουν να κατανοήσουν ότι δεν είναι το διαζύγιο αυτό που πληγώνει τα παιδιά τόσο, όσο η έλλειψη επικοινωνίας, η απόκρυψη πληροφοριών, οι εντάσεις κι οι συγκρούσεις καθώς και το ψυχρό κλίμα που μπορεί να υφίσταται μεταξύ των γονέων. Τα παιδιά ζουν μέσα στο οικογενειακό σύστημα επομένως αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά και συχνά ενοχοποιούν τον εαυτό τους.
Η αντίδραση των παιδιών στο γεγονός του διαζυγίου εξαρτάται και από την ηλικία του παιδιού αλλά και το στάδιο ψυχοσυναισθηματικής του ανάπτυξης. Τα πιο μικρά παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν το διαζύγιο και πιθανά να αισθάνονται ένοχα ή υπεύθυνα. Προσπαθούν μέσα από τη συμπεριφορά τους να αλλάξουν την απόφαση των γονιών τους. Τα μεγαλύτερα παιδιά και ιδιαίτερα οι έφηβοι μπορεί να επηρεαστούν στην ανάπτυξή τους, ειδικά στο πώς δημιουργούν σχέσεις αλλά και στον τρόπο με τον οποίον αυτονομούνται από το οικογενειακό περιβάλλον.
Οι γονείς συνήθως αισθάνονται μεγάλη δυσκολία όταν έρχεται η ώρα της ανακοίνωσης της απόφασης τους στα παιδιά. Ακολουθούν κάποιες ενδεικτικές οδηγίες για τους γονείς που αφορούν τη διαδικασία της ανακοίνωσης της απόφασης.
- Αρχικά, σημαντικό ρόλο στην ανακοίνωση έχει η προετοιμασία των παιδιών. Δεν είναι ωφέλιμο για τα παιδιά να γνωρίζουν την ακριβή φύση των προβλημάτων του ζευγαριού. Τα παιδιά όμως αντεπεξέρχονται καλύτερα σε κάθε φάση της διαδικασίας του διαζυγίου αν έχετε καταφέρει να βρείτε έναν κοινό τρόπο πλεύσης στο από εδώ και πέρα και οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί είναι οριστικές.
- Η συζήτηση της απόφασής πρόκειται να προκαλέσει έντονα συναισθήματα επομένως η επιλογή του χώρου και του χρόνου είναι εξίσου σημαντική όπως και η ταυτόχρονη ανακοίνωση και από τους δύο γονείς σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας. Η επιλογή ενός χώρου όπου δεν υπάρχουν περισπασμοί, (π.χ. σαλόνι) θα τα βοηθήσει να διαχειριστούν πιο εύκολα τα συναισθήματα που θα αναδυθούν και με την παρουσία όλων των μελών γίνεται αντιληπτό ότι μπορούν να είναι πηγή ανακούφισης ο ένας για τον άλλο από την αρχή.
- Κατά τη διάρκεια της ανακοίνωσης δώστε χώρο για έκφραση των συναισθημάτων όλων των μελών όπως και για ερωτήματα που μπορεί να αναδυθούν.
- Απενοχοποιείστε τα παιδιά και η διαβεβαιώστε τα ότι εκείνα δεν μπορούν να κάνουν κάτι για να αλλάξουν το αποτέλεσμα. Πολύ συχνά τα παιδιά αισθάνονται ενοχές για το διαζύγιο των γονέων τους και παίρνουν το βάρος του χωρισμού πάνω τους, φορτίο που δεν αναλογεί σε ένα παιδί.
- Βεβαιώστε τα ότι θα τα αγαπάτε για πάντα και θα είστε πάντοτε διαθέσιμοι ως γονείς. Η διαχείριση της αβεβαιότητας είναι το δυσκολότερο για όλους μας. Μειώστε την αβεβαιότητα, έχοντας ένα πλάνο για τα πρακτικά πράγματα, π.χ. που θα μείνουν, πού θα πηγαίνουν σχολείο κλπ.